W dniu 17 czerwca w Warszawie odbyło się pierwsze Forum Energetyczne zorganizowane przez Gazetę Polską pod patronatem ministra energii Krzysztofa Tchórzewskiego. Tematem przewodnim była polska transformacja energetyczna w świetle PEP2040, wokół której koncentrowały się debaty w trzech panelach dyskusyjnych:
- Polityka Energetyczna Polski do roku 2040 – kierunek transformacja,
- Konieczne inwestycje w nowe moce i sieci przesyłowe,
- Bezpieczeństwo energetyczne – rola państwa i narodowych czempionów.
Spotkanie rozpoczęło przemówienie redaktora naczelnego Gazety Polskiej, Tomasza Sakiewicza, który w swojej wypowiedzi odniósł się do wielu wątków dotyczących najbardziej aktualnych zagadnień polskiej energetyki. Nawiązał do niedawnej wizyty Prezydenta Andrzeja Dudy w Stanach Zjednoczonych i podpisanej tam umowie na zwiększenie ilości dostaw LNG do Polski. Podkreślił znaczenie amerykańskich doświadczeń na polu energetyki jądrowej, które są niezwykle cenne dla polskich planów w tym obszarze. Oba te aspekty, zdaniem Sakiewicza, mogą zmienić mapę geopolityczną energetyki w Europie. W tym kontekście wskazał jako istotny również niedawny problem z dostawami zanieczyszczonej ropy naftowej z Rosji, w wyniku czego polskie rafinerie przez trzy miesiące pracowały bez rosyjskiego. Wydarzenie to stanowiło dla Polski swoisty crush test. Kolejnym zagadnieniem, jakie wskazał Sakiewicz, jest temat przyszłości energetyki węglowej w kontekście odnawialnych źródeł energii (OZE). Bez węgla nie można sobie wyobrazić przyszłej polskiej energetyki, a otwartą kwestią do dyskusji są technologie jego spalania. Sakiewicz podkreślił, że decyzje dotyczące energetyki są mocno upolitycznione z uwagi na spojrzenie Unii Europejskiej i Rosji na polską energetykę oraz bardzo silne naciski opinii publicznej. Stąd też konieczna jest solidna debata, która jasno wyjaśni społeczeństwu, co jest ważne i istotne w kwestiach energetyki. Wiele inwestycji związanych z energetyką zostało zatrzymanych tylko z uwagi na zmianę władzy, np. Baltic Pipe, który to projekt niedawno znów ruszył. Za koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa idzie też rachunek ekonomiczny. Kluczowe według Sakiewicza jest także to, że Polska w tym momencie wyzwala się spod wpływów rosyjskich.
W zastępstwie ministra Tchórzewskiego wystąpił wiceminister Tadeusz Skobel, który wskazał, iż błędne jest twierdzenie, że „Polska węglem stoi”. Priorytetem dla państwa jest bezpieczeństwo energetyczne, a zatem wszelkie działania, które mają je zagwarantować. Oprócz tego równie istotna jest efektywność energetyczna. Ambitna polityka klimatyczno-energetyczna i wizja Unii Europejskiej budowy gospodarki neutralnej dla klimatu jest akceptowana w Polsce, ale przy założeniu, że do tych celów trzeba znaleźć własną drogę. Transformacja energetyczna ma na celu obniżenie emisji dwutlenku węgla i podniesienie bezpieczeństwa energetycznego, ale przy tym nie może przynieść szkody dla gospodarki i społeczeństwa. Wiceminister podkreślił, że tradycyjny model systemu energetycznego pozostanie w Polsce nadal aktualny i trzeba się z tym liczyć. Równocześnie jednak stare bloki w konwencjonalnych elektrowniach są stopniowo wyłączane i modernizowane lub zastępowane nowymi – przykładem przejścia od tego, co było, do energetyki przyszłości są bloki elektrowni w Opolu. Wzrost zapotrzebowania na energię będzie pokrywany z OZE, szczególnie bierze się tu pod uwagę fotowoltaikę i farmy wiatrowe. Obok rozbudowy źródeł odnawialnych ministerstwo energii uwzględnia konieczność zapewnienia mocy rezerwowych i odpowiedniej infrastruktury przesyłowej. Ponadto, po 2030 roku przewidywane jest uzupełnienie polskiego miksu energetycznego o elektrownię jądrową. Składać się będzie ona z sześciu bloków o mocy 1-1,5 MW. Zgodnie z szacunkami ministerstwa energii, w 2040 roku elektrownia jądrowa ma stanowić 8 % bilansu mocy i zapewniać 16 % udziału w produkcji energii elektrycznej. To źródło ma pełnić funkcję stabilizującą dla krajowego systemu energetycznego. Równie istotna w przyszłości polskiego sektora energetycznego jest rola gazu ziemnego, która będzie wzrastać, szczególnie w ciepłownictwie. Natomiast w elektroenergetyce będzie głównie spełniać funkcję źródła bilansującego dla OZE. Przygotowywany przez ministerstwo energii dokument Polityka energetyczna Polski do 2040 r. ma określić polską drogę do transformacji systemu energetycznego.
W czasie trzech debat, które miały miejsce w dalszym toku wydarzenia, zostały podniesione niemal wszystkie istotne zagadnienia dotyczące obecnych problemów polskiej energetyki i przyszłych wyzwań, jakie powinny zostać uwzględnione w strategicznym planowaniu ścieżki rozwoju tego sektora. Rozmowy odnosiły się do płaszczyzny ekonomicznej, społecznej i technicznej, a także regulacyjnej. Wskazywano na doświadczenia międzynarodowe oraz indywidualne warunki krajowe do wdrażania rozwiązań prowadzących do celów zgodnych z oczekiwaniami całej Wspólnoty Europejskiej. Ekspert Instytutu Polityki Energetycznej, Anna Kucharska, w ramach udziału w dyskusji na temat koniecznych inwestycji w nowe moce i sieci przesyłowe, wskazała na rolę prosumentów, potencjał klastrów energii oraz główne wyzwania związane z tymi zagadnieniami. Podkreśliła znaczenie regionalnego podejścia do systemu energetycznego, które oferuje najbardziej celowe i efektywne rozwiązania stosownie do potrzeb określonych obszarów. Zwróciła także uwagę na zagadnienie ubóstwa energetycznego, które w Polsce nadal ma dość wysoki wskaźnik, a co za tym idzie – konieczność ochrony takich konsumentów energii w planowaniu transformacji energetycznej.
Źródło (zdjęcie): Gazeta Polska.